Trang phục dân tộc Ê Đê: Vẻ đẹp của núi rừng đại ngàn
Dân tộc Ê Đê là một trong 54 dân tộc được biết đến tại Việt Nam. Khi nhắc đến tộc người này, người ta sẽ nghĩ ngay đến hình ảnh của Tây Nguyên đại ngàn với những con người mang đậm sắc thái truyền thống. Dưới đây, hãy cùng Cardina tìm hiểu rõ hơn về đặc trưng cũng cũng trang phục dân tộc Ê Đê - điều làm nên bản sắc của tộc người này.
Đôi nét về dân tộc Ê Đê
Dân tộc Ê Đê hay còn gọi là Anăk Ea Ðê, Ra Ðê (hay Rhađê), ê Ðê, êgar, Ðê có nguồn gốc từ lâu đời, đã sinh sống tại Việt Nam khá sớm, họ chủ yếu tập trung ở các tỉnh miền Trung và Tây Nguyên. Một trong những nét truyền thống văn hóa độc đáo của tộc người này là sống theo gia đình mẫu hệ, tức là hôn nhân sẽ cư trú ở nhà vợ, con mang họ mẹ, con gái sẽ là người thừa kế và có quyền quyết định trong gia đình.
Người Ê Đê tập trung chủ yếu ở các tỉnh miền Trung, đặc biệt vùng Tây Nguyên
Người Ê Đê cũng mang những nét độc đáo riêng biệt mà khi tìm hiểu kỹ hơn bạn sẽ thấy được những nét văn hóa vô cùng độc đáo. Còn trong phần tiếp theo của bài viết, Cardina sẽ đưa bạn đến tìm hiểu kỹ hơn về trang phục của người Ê Đê. Một trong những nét cực kỳ độc đáo khiến những con người này trở nên khác biệt so với 54 dân tộc khác.
Xem thêm: Trang phục dân tộc Bana: Cái nhìn sâu sắc về văn hóa và tín ngưỡng
Đặc trưng trong trang phục dân tộc Ê Đê
Trang phục của người Ê Đê thể hiện rõ văn hóa, lối sống và cách nhìn nhận của họ về cuộc sống. Thậm chí họ gửi gắm vào đó những quan niệm riêng biệt cực kỳ ý nghĩa.
Trang phục phổ biến của người Ê Đê là o chui đầy có tay áo dài, hẹp, cổ áo hình thuyền thường dệt hoa văn trên nền vải đen hoặc sẫm màu. Phần gấu áo và tay áo được thêu vô cùng tỉ mỉ, đường nét công phu và rất sinh động. Họ sẽ mặc cùng với váy, là một tấm vỉa lớn được quán quanh hoe và hông kéo dài phủ kín mắt cá chân, phần gấu váy cũng sẽ được trang trí rất bắt mắt. Họ sẽ chia ra hai loại trang phục là đơn giản, đơn sắc khi mặc ở nhà và cầu kỳ nhiều họa tiết khi tham gia các dịp lễ hay ngày quan trọng trong văn hóa.
Trang phục dân tộc Ê Đê thể hiện sự kín đáo và cái chất đặc biệt của tộc người này
Xem thêm: Độc đáo trang phục dân tộc Dao: Nghệ thuật trong từng đường kim đi
Màu sắc trang phục
Trang phục của người Ê Đê có 4 màu cơ bản là đen, đỏ, vàng, xanh. Thường vải sẽ được nhuộm bằng các nguyên liệu từ tự nhiên để mang lại cái nhìn quen thuộc và chân thật nhất. Dù bị hạn chế về màu sắc nhưng cách kết hợp màu vải của người Ê Đê rất bắt mắt, họ thường bắt cặp các màu có gam màu tươi sáng với nhau như đỏ - đen, đỏ - trắng, trắng - vàng...Mỗi sự kết hợp sẽ mang đến một hình ảnh khác nhau, dù là gam màu sáng nhưng nhìn rất nhã nhặn, không quá lòe loẹt, thể hiện được tính thẩm mỹ cũng như sự khéo léo của người Ê Đê.
Màu sắc tinh tế được thể hiện trong trang phục của người Ê Đê
Quan niệm tâm linh
Một trong những điều quan trọng trong trang phục của người Ê Đê đó chính là cách họ thể hiện những hoa văn trên các thớ vải. Họ thích lấy hình tượng thiên nhiên như cây dương xỉ, con bò cạp, con rùa, trứng thằn lằn, đại bàng hay hình con rồng để làm hoa văn. Đây là những thứ gần gũi với người Ê Đê, họ quan niệm dù chỉ là một cành lá nhỏ được thêu trên bộ trang phục mang linh hồn, cảm xúc mà người làm gửi gắm vào đó.
Hoa văn đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong bộ trang phục dân tộc của người Ê Đê
Với họ, màu đỏ là sự biệt hiện cho sự tái sinh, sự nhiệt huyết, của sự khát khao cháy bỏng và sức mạnh của cộng đồng (lối sống cộng đường của người Ê Đê). Màu sắc, hoa văn còn mang ý nghĩa là họ tin vào thần linh, có ý nghĩa về tâm linh sâu sắc ví dụ như con voi là biểu tượng thiêng liêng của núi rừng đại ngàn, hình ảnh Mặt trăng là biểu tượng cho vị thần.
Xem thêm: Hanbok Hàn Quốc: Trang Phục Truyền Thống Vượt Thời Gian
Trang phục phục nữ Ê Đê
Phụ nữ Ê Đê thường mặc áo tấm và áo chui. Váy là một tấm vải hình chữ nhật, có chiều rộng khoảng 1.3, và chiều dài buông xuôi khoảng 1m. Người ta sẽ mặc bằng cách choàng quấn quanh eo và kéo dài đến nửa thân dưới, dài tới mắt cá chân.
Trang phục phụ nữ Ê Đê với những hoa văn có màu sắc nổi bật nhưng vẫn giữ được nét nhã nhặn
Áo tấm hay còn gọi là áo mniê là loại áo được xẻ một hình tròn giữa bờ vai trái sang bờ vai khải, mặc bằng kiểu chui đầu từ dưới lên. Áo sẽ ôm sát vào thân không rộng thùng thình giúp khoe triệt để cơ thể uyển chuyển của người con gái. Áo dài buông xuôi tới thắt lưng, vạt trước sẽ bằng với vạt sau, tùy vào thời điểm sẽ có kiểu áo dài tay, ngắn tay hay cộc tay.
Chiếc áo cộc tay của người phụ nữ Ê Đê
Váy áo của phụ nữ Ê Đê sẽ được may bằng vải sợi bông xe xăn. được nhuộm lấy màu chàm tự nhiên hoặc màu ngả đen, sẫm màu. Trên nền của áo váy sẽ được thêu các loại hoa văn với đường xỉ đỏ - trắng - vàng tạo điểm nhấn. Bố cục của hoa văn sẽ theo hướng nằm ngang, bạn có thể hình dung rất rõ nội dung của các hình thù ngay bên trên.
Chiếc váy được quấn vô cùng khéo léo tạo nên sự kín đáo vô cùng duyên dáng
Xem thêm: Trang phục dân tộc Mường - Nét duyên dáng người phụ nữ trong mỗi bước đi
Trang phục nam giới Ê Đê
Nam giới Ê Đê sẽ mặc áo cổ truyền, là một loại áo chui đầu có tên là Ao êkei. Áo sẽ được làm rộng, dài hơn áo nữ, cổ khoét tròn hơi nghiêng về phía trước và được xẻ lửng ở một đoạn giữ ngực. Ao êkei cũng giống như áo nữ có các kiểu tay dài, tay ngắn và cộc tay. Vạt trước sẽ che hết bụng dưới còn vạt sau che mông có thêm tua dài khoảng 20cm, hở tà ở hai bên. Phần giữa áo sẽ sử dụng chỉ đẻ để may thành hình thang cân, tượng trưng cho "cánh chim đại bàng". Phía dưới gấu áo, gấu tay và phần áo gần vai cũng được đính thêm các dải hoa văn thêu với chỉ vàng - đỏ - trắng vô cùng bắt mắt.
Nam giới Ê Đê thường mặc áo có tà dài, bên trong là quần ngắn và đi chân đất
Nam giới sẽ mặc cùng với quần đen, sẫm màu hoặc chàm, quần có thể là quần đùi được che lại nhờ vạt áo hoặc quần đùi, thường đi chân đất, có thể khoe được thân hình lực lưỡng, rắn chắc của những chàng trai vùng Tây Nguyên.
Xem thêm: Trang phục dân tộc Thái - Nét đẹp độc đáo và đầy riêng biệt
Trên là những đặc trưng trang phục dân tộc Ê Đê mà Cardina muốn chia sẻ đến bạn. Mỗi một dân tộc là một bản sắc riêng, trang phục thể hiện rõ lối sống, quan niệm, cách sinh hoạt của họ. Dù chúng ta là ai thì vẫn cần phải tôn trọng sự riêng biệt và có nhiệm vụ mang những giá trị văn hóa đó giới thiệu đến bạn bè quốc tế. Và còn rất nhiều trang phục dân tộc khác nữa mà bạn có thể tìm hiểu thêm qua các bài viết của Cardina trong mục Blog đầy thú vị. Hãy tham khảo thêm nhé!