Trang phục dân tộc Khmer: Nét giao hòa giữa tín ngưỡng và tôn giáo

Trang phục dân tộc Khmer là một trong những bản sắc riêng biệt làm nên màu sắc của văn hóa Việt Nam. Dù cuộc sống hiện đại có nhiều thay đổi thì cộng đồng Khmer vẫn giữ được những nếp sống riêng biệt. Dưới đây, hãy cùng Cardina tìm hiểu rõ hơn về trang phục truyền thống của người Khmer - điều đã làm nên sự độc đáo của dân tộc này.

Đôi nét về dân tộc Khmer 

Khmer hay có tên gọi khác là Khơ-me Crôm, Khơ-me Hạ, Khơ-me Dưới, người Việt gốc Miên, là dân tộc bản địa đã có mặt từ rất lâu, họ chính là hậu duệ của các di dân từ Campuchia ngày nay. Họ là 1 trong 54 dân tộc anh em Việt Nam mang bản sắc độc đáo, chủ yếu sống ở miền Nam, đặc biệt ở các tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long.

Người Khmer chủ yếu sống ở vùng Đồng bằng sông Cửu Long 

Một trong những thứ ảnh hưởng lớn nhất đến lối sống, văn hóa và cả trang phục của người Khmer là đa phần họ đều theo Phật giáo Nam Tông. Vậy nên trong trang phục bạn có thể nhìn thấy những màu sắc và cách tạo ra các họa tiết đều có hơi hướng Phật giáo. Dưới đây, hãy cùng Cardina tìm hiểu rõ hơn về trang phục của phụ nữ và nam giới Khơ -me.

Xem thêm: Trang phục dân tộc Ê Đê: Vẻ đẹp của núi rừng đại ngàn

Đặc trưng trong trang phục dân tộc Khmer

Mỗi một bộ trang phục dân tộc là đều mang cho mình một đặc trưng và những ý niệm khác nhau. Nó được thể hiện rõ qua màu sắc, các hoạt tiết, phụ tiết đi kèm.

Màu sắc 

Trang phục của người Khmer vô cùng cầu kỳ, họ ưa thích các màu sắc sặc sỡ, đặc biệt là màu, một màu sắc được sử dụng nhiều trong Phật giáo. Quần áo chủ yếu được may bằng tơ lụa, sử dụng chỉ kim tuyến để tạo điểm nhấn và tạo nên sự lấp lánh cho bộ trang phục. Bạn sẽ thấy được vẻ đẹp vô cùng tinh tế và bắt mắt của trang phục Khmer trong những lễ hội, những ngày đặc biệt quan trọng trong tín ngưỡng của người bản địa này.

Người Khmer tường mặc trang phục có màu sắc tươi sáng, gam màu đậm 

Xem thêm: Trang phục dân tộc Bana: Cái nhìn sâu sắc về văn hóa và tín ngưỡng

Họa tiết 

Hoa văn, họa tiết trên trang phục người Khmer được làm một cách tinh xảo. Thường họ sẽ tự tay may những họa tiết này, dù có bận hay khó khăn đến đâu thì người phụ nữ Khmer nào cũng sẽ tự tay mình tạo nên bộ trang phục truyền thống đẹp mặc trong các dịp lễ quan trọng.

Người Khmer có kỹ thuật nhuộm vải truyền thống được gọi là Tkat và Batik tạo nên những loại vải có màu sắc tươi mới, chân thật và lâu phai. Họ luôn biết cách dung hòa giữa các màu sắc, hoa văn hiện đại và truyền thống để vừa đổi mới vừa giữ được nét riêng biệt của dân tộc mình.

Hoa văn đầy tinh xảo trong bộ trang phục người Khmer 

Xem thêm: Độc đáo trang phục dân tộc Dao: Nghệ thuật trong từng đường kim đi

Trang phục đời thường người Khmer

Hiện nay, người Khmer sẽ chỉ mặc trang phục truyền thống của mình khi có dịp đặc biệt. Còn thường ngày để tiện hơn cho các hoạt động họ mặc khá giống với người Kinh, nhưng vẫn có một nét riêng biệt của bà con vùng sông Cửu Long. Phụ nữ thì ưa mặc áo bà ba, quần lụa đen, quần âu với áo sơ mi hay các loại váy khác nhau. Nam giới thì mặc xà rông, cởi trần hoặc quần áo thường ngày như nam người Kinh.

Ý nghĩa 

Ngoài việc ảnh hưởng của văn hóa Phật giáo thì những bộ trang phục của người Khmer đều hướng đến tôn lên vẻ đẹp của người mặc. Nếu là phụ nữ, thì đó chính là sự yêu kiều dịu dàng và thướt tha. Vẻ đẹp đó càng nổi bật hơn trong điệu múa truyền thống của những cô gái đang đến tuổi cập kê. Còn với đàn ông, những bộ đồ truyền thống nói lên vẻ nam tính, tài hoa và đầy mạnh mẽ.

Trang phục của người Khmer trong ngày cưới 

Xem thêm: Hanbok Hàn Quốc: Trang Phục Truyền Thống Vượt Thời Gian

Trang phục phụ nữ Khmer  

Phụ nữ Khmer mặc đồ rất cầu kỳ, nhưng nhìn chung sẽ có sự kết hợp hài hòa giữa áo tầm vông (hay áo cổ vòng), vận sà rông và Sbay, cuối cùng là không thể thiếu đi những hạt cườm, kim sa vô cùng lấp lánh.

Áo tầm vông - Sbay 

Áo tầm vông được dệt bằng tơ tằm, các hoa văn trên áo được thêu bằng loại chỉ kim tuyến nhiều màu sắc tạo nên sự lấp lánh trong mỗi cử động nhỏ. Kết hợp với tầm vông không thể thiếu Sbay, một loại khăn lụa mềm mại được mặc cuốn chéo từ vai trái xuống bên hông sườn phải. Tùy thời điểm và sở của từng người mà áo hay sbay sẽ có màu sắc khác nhau. Nhưng đa phần sẽ là các màu sáng, có sắc đậm. Bên trên không quên đính kèm các hạt cườm, kim sa, hoa văn theo thiên hướng tôn giáo cực kỳ rực rỡ.

Kiểu áo quen thuộc thường thấy của phụ nữ Khmer 

Áo Wên

Ngoài tầm vông thì phụ nữ Khmer còn có áo Wên hay áo Sray, là một loại áo dài màu đen. Áo được may theo kiểu bít tà, rộng, dài quá đầu gối, có đoạn xẻ ở trước ngực. Tay áo sẽ may bó chặt, sườn áo có thêm bốn miếng vải dọc may từ nách đến gấu. Áo sẽ được mặc với quần đen bó hoặc quần rộng giống như người Kinh. Họ chỉ mặc áo này vào các dịp trình diễn văn nghệ hay có một số dịp không mấy quan trọng.

Váy xà rông

Xà rông, một số nơi viết là Sà rông là một mảnh vải rộng khoảng 1m, dài 3,5m được làm bằng thổ cẩm có nhiều họa tiết hoa văn làm điểm nhấn. Khi mặc, họ sẽ cuốn tấm vải này lại để che nửa người phía dưới. Và các dịp lễ Tết hay lúc đi bái Phật người ta sẽ đính thêm các hạt cườm ở cạp váy để tạo nên sự nổi bật.

Chiếc váy xà rông mặc quấn của người phụ nữ 

Xem thêm: Trang phục dân tộc Mông: Bông hoa khoe sắc thắm giữa đại ngàn núi non

Sămpết chôn Kpal

Váy Xăm - pốt hay Sămpết chôn Kpal là chiếc váy truyền thống của phụ nữ Khmer sử dụng khi trình diễn văn nghệ. Chiếc váy này cũng giống với xà rông, là một miếng vải lớn được quấn quanh người. phần còn lại sẽ luồn qua hai chân tạo thành một loại quần ngắn và phồng ở phía trên. Quần váy này thường là vải trơn, thỉnh thoảng họ sẽ tạo thu hút bằng một số hoa văn đặc biệt khác.

Trang phục biểu diễn của người Khmer 

Trang phục nam giới Khmer 

Trang phục của đàn ông đơn giản hơn phụ nữ rất nhiều, bình thường họ sẽ mặc bộ bà ba đen và quấn khăn rằn lên đầu. Trong các dịp lễ họ sẽ mặc áo bà ba trắng kết hợp cùng quần đen, quàng khăn trắng chéo nàng hông vắt lên vai. Thỉnh thoảng họ cũng sẽ mặc áo tầm vông và xà rông giống như phụ nữ.

Trang phục truyền thống của nam giới Khmer 

Nói về khăn rằng, đây là chiếc khăn được sử dụng khá phổ biến trong cộng đồng người Chăm và Khmer. Khăn có tên địa phương là Kama, có màu đen và sử dụng kỹ thuật nhuộm bằng quả mạc nưa. Thường trên khăn người ta sẽ thêu thành hình caro với sợi chỉ đỏ, xanh, trắng, hình vuông hoặc chữ nhật khá bắt mắt. Ngoài đội đầu thì nhiều người còn sử dụng Kama để làm khăn choàng, thắt lưng, khăn lau và thậm chí là võng cho em bé nằm.

Xem thêm: Trang phục dân tộc Mường - Nét duyên dáng người phụ nữ trong mỗi bước đi

Trang sức của người Khmer 

Một trong những thứ không thể thiếu trong bộ trang phục dân tộc Khmer chính là trang sức. Từ xưa người Khmer đã đeo vòng tay, vòng cổ, thắt lưng bằng một sợi dây có mảnh xương thú giữ như hổ, cá sấu, heo rừng... như một "tấm bùa" giúp ngăn tà, từ độc.

Họ thích đeo những bộ trang sức có hình dạng như trăng lưỡi liềm, hình trái cây, các loài chim, phú... Đặc biệt trong ngày cưới, người Khmer sẽ sử dụng rất nhiều các loại trang sức bằng đồng, vàng, bạc và các hạt cườm vô cùng lấp lánh. Trang phục của họ cũng lấp lánh và cầu kỳ hơn nhiều.

Phụ nữ Khmer sử dụng rất nhiều trang sức bằng vàng, đồng, bạc, đặc biệt lấp lành trong các ngày lễ

Trên là những thông tin về trang phục dân tộc Khmer mà Cardina muốn chia sẻ đến bạn. Văn hóa Khmer là một trong những điểm nhấn đặc sắc trong văn hóa Việt cần phải giữ gìn, bảo tồn và được quảng bá rộng rãi hơn nữa. Đó không chỉ là nhiệm vụ của cộng đồng dân tộc này mà chính mỗi chúng ta cũng mang cho mình trách nhiệm đặc biệt đó.

Xem thêm: Trang phục dân tộc Thái - Nét đẹp độc đáo và đầy riêng biệt

Theo dõi thêm các bài viết của Cardina để biết thêm nhiều kiến thức về thời trang và thỏa thích mua sắm những items mà mình yêu thích nhé!